Centar za demokratsku tranziciju (CDT) poziva sve izborne liste koje učestvuju na lokalnim izborima u Podgorici da u svoje programe uvrste formalnu saradnju sa Skupštinom građana/ki koju ćemo formirati nakon konstituisanja nove Skupštine Glavnog grada.
Napominjemo da su odbronici/ce aktuelnog saziva na sjednici održanoj krajem maja 2022. godine podržali našu ideju I obavezali se na saradnju. Nažalost, nakon neustavnog odlaganja lokalnih izbora, morali smo odložiti formiranje Skupština građana/ki do početka novog mandata Skupštine Glavnog grada.
Skupština građana/ki je inovativan koncept uključivanja građana/ki u proces donošenja odluka na državnom i lokalnim nivoima. On podrazumijeva formiranje foruma koji po svim važnim karakteristikama (demografija, obrazovanje, socijalni status…) odražava sastav biračkog tijela I koje u toku četvorogodišnjeg mandata raspravlja o svim važnim pitanjima za život ljudi. Svoje predloge I sugestije, ova skupština, predstavlja u redovnim terminima, odbornicima/cama na sjednicama parlamenta.
Do sada kreirani modeli participacije građana/ki ne daju zadovoljavajuće rezultate. Kriza reprezentativne demokratije koja postoji svuda u svijetu zahtijeva nove, inovativne metode, saradnje građana/ki sa njihovim izabranim predstavnicima/cama. Zahtijeva da se njihovi problemi, kroz kvalitetan I demokratski dijalog zaista I rješavaju, I da ne ostaju na obećanjima.
Model Skupštine građana/ki ima veću “težinu” jer predstavlja zajednicu u malom. Preporuke za rješavanje problema daju i mlade, srednje i straije populacije, o onome što pogađa njihove živote ravnopravno raspravljaju i ljekari i poljoprivrednici, i zanatlije i profesori. Ovo je jako važno jer su svi ti ljudi dio jednog istog ekosistema, a njihovi stavovi ne moraju nužno biti podudarni sa stavovima donosioca odluka. Zato je potrebna saradnja, debata I pronalaženje kompromisa sa donosiocima odluka o prioritetima i onome što je zaista važno za živote ljudi.
Ovakav oblik građanskog učešća u kreiranju javnih politika je već uspostavljen u mnogim evropskim zemljama ali I lokalnim zajednicama i daje mjerljive rezultate. U Francuskoj je predsjednik te zemlje Emanuel Makron koristio ovaj mehanizam odluke o klimatskim promjenama, skupština građana u Irskoj je dala preporuke na teme abortusa, referenduma, starenja stanovništva, u Velikoj Britaniji diskutovalo se o pitanju generacije – Bregzitu. U Njemačkoj su zaključci skupštine građana/ki dio koalicionog sporezuma stranaka na vlasti. Slične se pojave dešavaju I na lokanim niovima.
Zato još jednom pozivamo sve izboorne liste da se javno izjasne o mogućnosti saradnje sa Skupštinom građana/ki Glavnog grada. Stojimo na raspolaganju za sve dodatne informacije a više o samom projektu možete čitati na sajtu.
Želimo da ovaj važan koncept, koje je već zaživio na državnom, pokrenemo i na lokalnom niovu. Podršku za ove aktivnosti, kroz projekat M’BASE“, nam pružaju Centar za građansko obrazovanje (CGO), Friedrich-Ebert-Stiftung (FES), Centar za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore (CZIP) i Politikon mreža. Projekat finansira Evropska unija, a kofinansira Ministarstvo javne uprave.
Biljana Papović, zamjenica izvršnog direktora CDT-a