Lokalne izbore u Nikšiću na kojima se birala vlast koja će naredne četiri godine upravljati tom opštinom, mediji su građanima predstavili kao „dan D“, odlučujuće za bezbjednost i život, kako Nikšićana i Nikšićanki, tako i svih građana u Crnoj Gori.
Atmosferu „biti ili ne biti“, kroz javni prostor, putem društvenih mreža i medija kreirali su spoljnji i unutrašnji akteri.
Intenzitet dezinformacija koje su preplavile javni prostor bio je veći nego na parlamentarnim izborima održanim u avgustu, a podizanje tenzija u cjelokupnom društvu bila je „normalnost“ u predizbornoj kampanji.
Domaći mediji, bez nuđenja konkretnih dokaza, obavještavali su javnost o napadima na pojedince zbog nošenja nacionalnih obilježja, da bi, nakon, što policija demantuje političku i nacionalnu pozadinu, stavljali tačku na takve navode, bez daljeg objašnjavanja publici šta se zbilja desilo.
Za to vrijeme, tabloidi iz susjedstva su pozivanjem na neimenovane izvore i „imena poznata redakciji“ upozoravali na incidente koji tek treba da se dese, a koji se, kao po običaju, nijesu odigrali, a o pojedinačnim incidentima, izvještavalo se u skladu sa tim koju stranu uredništvo podržava.
Po ustaljenoj matrici, mediji su uletjeli u prljavu kampanju protiv učesnika izborne trke i spekulisali o zdravstvenom stanju pojedinaca i publici nametali laži sa društvenih mreža koje su bile lako provjerljive.
Neistinite tvrdnje, kojima se bavilo Raskrinkavanje, su sa društvenih mreža, bez ikakvih provjera, završavale na naslovnicama portala. Snimci zabilježeni prije i tokom izbornog dana, kojima se teško išta može dokazati, služili su za kreiranje optužbi za kupovinu glasova, „prisvajanje“ glasačke kutije i dodatno usijavanje atmosfere.
Tabloidi iz Srbije istovjetne članke pune netačnih tvrdnji objavljivali su jedni za drugima, u razmaku od minut ili dva što može voditi ka zaključku da je u pitanju koordinisano djelovanje.
Opet se moglo svjedočiti pojavljivanju „jednokratnih“, predizbornih portala, koji su djelovali u vrijeme kampanje za parlamentarne izbore, a koji su iznosili veliki broj dezinformacija koje su se zatim širile po drugim kanalima dezinformisanja, uz pozivanje na „pisanje crnogorskih medija“.
Po sistemu – ako su naši, nije bitno da li griješe, većina medijskih kuće je izvještavala i o kršenju epidemioloških mjera, od čega se nije suzdržavala gotovo nijedna od lista koja je učestvovala na izborima. Skupovi neistomišljenika kojima se u opasnost dovodilo javno zdravlje nalazili su se na naslovnim stranama portala, dok se kršenje mjera onih čije ideje podržavaju, guralo u zapećak ili potpuno ignorisalo.
Auto-litije, i patriotske auto-kolone automobila, autentični proizvod crnogorskog društva, opisivale su se kao „veličanstvene“ i ispravne ili kao ugrožavanje zdravlja i provociranje, zavisno od medija koji o tome piše.
Još jedna bitna stvar koja je okarakterisala nikšićke izbore je da su se pretvorili u „borbu zastava“, a ne izbornih programa i konkretnih ponuda biračima. Izuzev televizijskih sučeljavanja, gdje su takođe programi bili u drugom planu, građani gotovo da nijesu mogli čuti šta im koja opcija konkretno nudi da će uraditi za Nikšić, kako će riješiti probleme na lokalnom nivou.
Neodgovornost su pokazale i partije netačnim navodima o fizičkim sukobima i javnim poručivanjima da će „preuzeti stvari u svoje ruke“.
Sve navedeno jasno ukazuje da izbori Crnoj Gori, uz svesrdnu pomoć domaćih i stranih aktera, sve više liče vestern filmove na nego na demokratski proces.
Uz neophodno uvođenje izbora u normalne tokove, gdje se građanima nude rješenja vezana za vodovod, kanalizaciju, asfaltiranje ulica, obnavljanje parkova, a ne zeleni, crveni ili trobojni barjak, država mora ozbiljno povesti računa o dezinformisanju tokom izbornog procesa.
Crna Gora je i dalje bez jasne strategije za borbu protiv dezinformacija kako od domaćih, tako i od medija iz susjedstva, a posljedice takvog izvještavanja i haotičnog stanja plaćaju njeni građani.
Darvin Murić
Glavni i odgovorni urednik portala Raskrinkavanje.me
